U crkvi Svetog Josifa, na sam drugi dan Vaskrsa, održano je bogosluženje koje je izazvalo podeljene reakcije među pravoslavnim vernicima. Ovaj događaj je bio posebno značajan jer su sve hrišćanske crkve širom sveta slavile Vaskrs istog dana, 20. aprila 2025. godine, što se desilo tačno 1700 godina nakon Prvog vaseljenskog sabora u Nikeji.
Ekumenističko večernje bogosluženje, nazvano „Večernje ljubavi“, održano je u Hamburgu i okupilo je troje predstavnika različitih hrišćanskih tradicija. Među njima su bili Zašu-Filip Gajsler, rimokatolički sveštenik i generalni vikar Nadbiskupije Hamburga; Kirsten Fehrs, biskupica Evangeličke crkve u Hamburgu i Lubecku; i Milutin Marić, sveštenik Srpske pravoslavne crkve Svetog arhanđela Mihaila. Njihovo zajedničko prisustvo pred oltarom, uz molitvu i pesmu, simbolizovalo je nadu za mnoge, ali je istovremeno izazvalo zabrinutost među pravoslavnim vernicima.
Milutin Marić, sveštenik koji predvodi parohiju Svetog arhanđela Mihaila u Hamburgu od 2018. godine, bio je ključni organizator ovog događaja. Njegovo angažovanje u zajednici od oko 10.000 vernika na severu Nemačke doprinelo je obnovi crkvenog života, kako duhovno, tako i fizički. U parohiji su oslikane nove freske, uvedeni su dodatni bogoslužbeni sadržaji, a učlanjenje mladih je značajno poraslo.
Međutim, zajedničko bogosluženje sa sveštenicima nepravoslavnih konfesija otvorilo je brojna pitanja i izazvalo nedoumice među vernicima. Mnogi vernici smatraju da je važno poštovati svetootačko predanje u svakom vremenu i kontekstu. Sveti Justin Popović je, citirajući Svetog Jovana Zlatousta, naglasio značaj očuvanja vere i tradicije. U tom smislu, neki vernici se plaše da bi ovakvi koraci mogli ugroziti istinu vere.
Za jedne, ovaj događaj predstavlja nadu u bolju i mirniju budućnost među hrišćanima, dok drugi smatraju da je to opasno približavanje duhu vremena i povlačenje granica koje su vekovima čuvane kao svetinje. U svetlu 1700. godišnjice Sabora u Nikeji, na kojem su definisane osnovne postavke vere i osuđene jeresi, postavlja se pitanje da li je poziv na jedinstvo rezultat istinske ljubavi i razumevanja ili kompromis koji može ugroziti veru.
Bogosluženje u Hamburgu ostaje upisano kao presedan ne samo zbog svoje simbolike već i zbog duhovnih dilema koje je otvorilo. Ove dileme pokreću ozbiljan razgovor o granicama, identitetu i budućnosti pravoslavlja u savremenom svetu. U kontekstu sve većeg ekumenističkog dijaloga, postavlja se pitanje kako će se pravoslavna zajednica prilagođavati promenama i izazovima koje donosi savremeno društvo.
Takođe, hiljadu godina nakon Velike šizme, Carigradska patrijaršija i katolička crkva ponovo se približavaju, što dodatno komplikuje situaciju. Mitropolit zborničko-tuzlanski u svom autorskom tekstu objašnjava kako Pashalna unija otvara pitanje budućnosti pravoslavlja, crkvene politike i uticaja Vatikana na Istok.
U savremenom svetu, sve više ljudi se suočava s pitanjima identiteta, tradicije i duhovnosti. Mnogi vernici tragaju za stabilnošću u vremenu kada se mnoge vrednosti preispituju. U tom smislu, otac Darko razotkriva savremene zablude o jedinstvu crkava i govori o raskolu Moskve i Carigrada, o veri u doba sinkretizma i razlozima zbog kojih ljudi često traže nepokolebljive oslonce.
U završnici, bogosluženje u crkvi Svetog Josifa u Hamburgu simbolizuje ne samo pokušaj ekumenskog jedinstva, već i duboke unutrašnje dileme koje se javljaju unutar pravoslavne zajednice. Budućnost pravoslavlja, kao i identitet hrišćanske vere, zavisiće od sposobnosti vernika da se nose s izazovima modernog doba, a istovremeno očuvaju svoje temeljne principe i tradiciju.
