Kosatica u prijepoljskoj opštini predstavlja najveće brdsko-planinsko selo u Srbiji, a u ovoj idiličnoj sredini živi Vanja Pušica, mlada žena koja se posvetila očuvanju tradicionalnih veština proizvodnje mlečnih proizvoda. Ova vredna domaćica odlučila je da ostane na selu, svesna da bi odlazak mnogih mogao dovesti do zaborava bogate tradicije njenih predaka.
U razgovoru sa Vanjom, saznajemo da je njen cilj očuvanje veština koje su prenosile njene bake i majka. Ona se specijalizovala za proizvodnju masnog sira, kajmaka, paprike u pavlaci, kao i raznih vrsta kačkavalja. „Gajim svoju papriku i sama pravim pavlaku, a mnogi kažu da su moje paprike u pavlaci vrhunskog ukusa i kvaliteta,“ ističe Vanja. Na svojoj farmi obrađuje oko 10 hektara zemlje, gde gaji povrće prema načelima organske proizvodnje, a trenutno uzgaja i 5 krava i 32 svinje.
Vanjini mlečni proizvodi postali su prepoznatljivi i traženi, a ona je svesna da je potrebno mnogo ulaganja kako bi se proširila proizvodnja. Pored posla na farmi, Vanja se bavi i pčelarstvom, a stigne da napravi i domaću rakiju i razne likere. Njen „zgoreli kajmak“ je poseban autohtoni specijalitet zlatne boje, čija priprema zahteva skoro mesec dana. Vanja naglašava da jedinstvena boja i ukusi njenih proizvoda dolaze od specifičnih trava koje krave pasu u podžlatarskom podneblju.
Vanja je također među kandidatima za izbor „Najdomaćina 2023“. U ovom takmičenju, koje se održava u pet različitih kategorija, ukupni nagradni fond iznosi 7.000.000 dinara, a glavna nagrada za Najdomaćina Srbije iznosi 2.000.000 dinara. Kategorije uključuju stočarstvo, ratarstvo, voćarstvo, povrtarstvo i organsku proizvodnju. Prijave za takmičenje se vrše putem specijalnog linka, a svakodnevno će biti predstavljeni kandidati kako bi javnost imala priliku da ih bolje upozna.
U opisu svog gazdinstva, Vanja ističe da se njena farma zove „PG Vanja Pušica“, a da se nalazi u selu Kosatice, jugozapadna Srbija. Na farmi se bavi proizvodnjom i preradom mleka, a osim što uzgaja krave i svinje, obrađuje i svoje povrće koje dalje sama prerađuje. Njena delatnost obuhvata proizvodnju masnog sira, kajmaka, paprike u pavlaci i raznih vrsta kačkavalja.
Ovaj projekat organizuje se uz podršku Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, kao i Privredne komore Srbije, a Blic kao medijski partner okuplja stručnjake i zvaničnike iz agro sektora kako bi povezali najbolje srpske poljoprivrednike. Pored prijava koje su stigle, žiri će koristiti jasno definisane kriterijume kako bi izabrao 100 najboljih poljoprivrednih gazdinstava u Srbiji, od kojih će potom odabrati 11 najboljih.
U ovom kontekstu, Vanjina posvećenost očuvanju tradicije i njene inovacije u proizvodnji mlečnih proizvoda predstavljaju ne samo doprinos lokalnoj zajednici, već i doprinos čitavoj srpskoj kulturi. Njena priča je inspiracija za sve mlade ljude koji razmatraju povratak na selo i očuvanje tradicionalnih vrednosti koje su neprocenjive. U svetu u kojem se sve više teži modernizaciji i urbanizaciji, Vanja Pušica pokazuje da je moguće spojiti tradiciju sa savremenim pristupima u poljoprivredi, čime doprinosi očuvanju identiteta srpskog sela.
