Državna ceremonija obeležavanja 110 godina od Kolubarske bitke održana je danas u Spomen-hramu sa kosturnicom svetog Dimitrija u Lazarevcu. U ovoj kripti počiva više od 40.000 srpskih i austrougarskih vojnika.
Kolubarska bitka započela je 16. novembra 1914. godine opštom ofanzivom austrougarske Balkanske vojske na srpske položaje. Nakon prethodnih neuspeha Srba na Drini, austro-mađarske trupe, njih oko 200.000, su napale i u prvoj fazi bile uspešne. Srpske trupe su bile teško premorene, nedovoljno snabdevene, bez neophodne artiljerijske municije, pod kišom i demoralisane.
Povlačenje srpskih trupa trajalo je put Valjeva i Užica, gde su vojnici bili umorni, promrzli, nedovoljno snabdeveni, i ovladani očajem. Nakon pada Valjeva, srpske trupe su se povukle dublje u unutrašnjost zemlje, a general Živojin Mišić preuzeo je komandu.
Austrougarske trupe su se takođe zaglavile zbog loših puteva i nabujalih voda, a srpska Vrhovna komanda je naredila utvrđivanje na desnoj obali Kolubare i uništavanje mostova. Nakon teških pregovora i pretnji ostavkom, general Mišić je dobio delimičnu saglasnost za povlačenje trupa na Rudnik.
Izjutra 29. novembra trupe su se povukle prema Rudniku i Gornjem Milanovcu, što je označilo početak Mišićeve strategije. Austrougarska komanda je smatrala da je srpska vojska potučena, ali su srpska komanda i vojnici shvatili da je i neprijateljska vojska u očajnom stanju.
Ubrzo su srpskim trupama stigla prepravljena artiljerijska municija i popuna u ljudstvu, što je ojačalo moral vojnika. Kralj Petar je takođe došao da podigne moral vojnicima. Ofanziva srpske vojske započela je 3. decembra, a austrougarske trupe su bile potučene i morale su da beže preko Drine i Save.
Poslednja stopa Kraljevine Srbije oslobođena je 15. decembra, a poraz austrougarske vojske bio je potpun. Srpska pobeda bila je velika, a general Mišić je za svoj uspeh dobio čin vojvode.
Ova bitka se smatra jednom od najvažnijih u Prvom svetskom ratu, a obeležavanje 110. godišnjice podseća nas na hrabrost i požrtvovanje srpskih vojnika u borbi za slobodu i nezavisnost.
