Najnovije istraživanje agencije Ipsos, sprovedeno od 1. do 11. februara 2025. godine, otkriva da građani Crne Gore najviše poverenja imaju u Srpsku pravoslavnu crkvu (SPC). U istraživanju je učestvovalo 1.010 punoletnih građana, a rezultati potvrđuju dugogodišnji kontinuitet visokog poverenja u ovu instituciju. SPC zauzima centralno mesto u verskom i društvenom životu pravoslavnog stanovništva Crne Gore, što je odavno postalo očigledno.
Pored SPC, sledeće institucije prema nivou poverenja su Vojska Crne Gore, predsednik Vlade, policija i predsednik države. Nasuprot tome, Skupština Crne Gore, sudstvo i političke stranke predstavljaju institucije sa najnižim nivoom poverenja među građanima. Ovaj trend ukazuje na duboku krizu poverenja u ključne državne strukture i potrebu za hitnim reformama.
Poverenje u SPC proističe iz njenog viševekovnog prisustva i uticaja na kulturni i duhovni identitet Crne Gore. Mitropolija cetinjska, koja je imala i političku ulogu u istoriji, ostavila je snažan pečat na kolektivnu svest naroda. U savremenom kontekstu, SPC se često doživljava kao oslonac među pravoslavnim vernicima, koji ovu instituciju vide kao čuvara tradicije, vere i nacionalnog identiteta.
U trenutku kada se u regionu odvijaju značajne društveno-političke promene, a poverenje građana u državne institucije opada, SPC se ističe kao stabilizator. Ovaj fenomen se može posmatrati kao rezultat dugogodišnje tradicije i prisutnosti crkve u društvenom životu. SPC se često angažuje na pitanjima koja su važna za zajednicu, pružajući moralnu podršku i duhovno vođstvo.
S obzirom na nizak nivo poverenja u institucije poput Skupštine i sudstva, jasno je da postoji izražena potreba za reformama. Građani Crne Gore traže veću transparentnost i odgovornost u radu ovih institucija. Ovo otvara važno pitanje o tome kako državne strukture mogu povratiti poverenje građana. Ključni koraci u tom pravcu uključuju unapređenje pravnog sistema, smanjenje korupcije i jačanje institucija.
Podaci Ipsosa reflektuju širu sliku društvenih odnosa u Crnoj Gori. U okruženju gde se poverenje u državne institucije smanjuje, SPC ostaje najpouzdanija institucija među građanima. Ovaj fenomen može biti i signal za vlasti da prepoznaju važnost saradnje sa crkvenim liderima i zajednicom kako bi se postigla veća stabilnost i poverenje među građanima.
Osim toga, patrijarh Porfirije, koji je u protekle četiri godine oblikovao istoriju SPC, donosi mir i duhovnu snagu zajednici. Njegova uloga nije samo duhovna već i društvena, jer se često susreće sa važnim ličnostima iz sveta politike i društva, čime dodatno osnažuje poziciju crkve u savremenom društvu.
U ovom kontekstu, građani se suočavaju sa pitanjima o moralnim vrednostima i pravdi. Mnogi se pitaju zašto pravedni i uzorni hrišćani često prolaze kroz teške trenutke, dok se nekim grešnicima čini da im sve ide od ruke. Ova pitanja otvaraju dublje diskusije o prirodi pravde i sudbine, posebno u svetlu duhovnih učenja i verovanja.
Ispovest, kao važan aspekt hrišćanskog života, naglašava potrebu za duhovnom borbom i postojanošću. Sveštenici podsećaju vernike da ne odlažu ispovest zbog ponovljenih grehova, jer je Božija blagodat ključna u procesu duhovnog rasta. Ova poruka ohrabruje ljude da se suoče sa svojim slabostima i traže duhovnu obnovu, što dodatno osnažuje zajednicu.
U zaključku, istraživanje Ipsosa jasno pokazuje da Srpska pravoslavna crkva uživa visoko poverenje među građanima Crne Gore, dok su državne institucije suočene sa izazovima koje moraju prevazići kako bi povratile to poverenje. Ova situacija ističe važnost duhovnih vrednosti i uloge crkve u savremenom društvu, posebno u vremenima društvenih promena i previranja.
