Katarina Branković je bila istorijska ličnost sa važnom ulogom u srpskoj istoriji. Kao ćerka srpskog despota Đurađa Brankovića i Proklete Jerine, Katarina je postala celjska grofica udajom za grofa Ulriha II u političkom braku koji je trebao osigurati zapadnu podršku Srpskoj despotovini. Njena sestra Mara Branković udala se za sultana Murata II kako bi osigurala podršku sa istoka.
Godine 1454., Katarina je naručila izradu Varaždinskog apostola, bogoslužbene knjige sačinjene od apostolskih dela i poslanica. Ova knjiga je dragocen artefakt i najstariji sačuvani dokument sa područja današnje Hrvatske ispisan ćiriličnim pismom, koji se danas čuva u Muzeju Srpske pravoslavne crkve.
Kao celjska grofica, Katarina je pokazala izuzetan interes za kulturna i verska dostignuća, delom zbog svog porekla kao ćerke srpskog despota. Pored naručivanja Varaždinskog apostola, Katarina je takođe svojim rukama ukrasila mitru za Beogradsku mitropoliju. Ova mitra je napravljena od najfinijih materijala – zlatovez na svili, ravna zlatna nit, svilena nit u boji i biserna zrna.
Medaljoni na mitri su bili izvezeni sa rečima posvete „Bogorodice devo, primi moje darove“, dok je središnji deo krasio tekst: „Ovu mitru stvori gospođa Katakuzna Mitropoliji beogradskoj“. Mitra je čuvana u manastiru Krušedol do 1941. godine, kada je postala deo postavke Muzeja Srpske pravoslavne crkve.
Kroz svoje delovanje, Katarina Branković je ostavila trajan trag u srpskoj istoriji i kulturi. Njen doprinos u očuvanju tradicije i verskih vrednosti je neizbrisiv, a artefakti koje je naručila ili samostalno izradila i danas svedoče o njenom značaju.
Uprkos političkom braku i istorijskim okolnostima u kojima je živela, Katarina Branković je uspela da zadrži svoj identitet i pokaže svoju privrženost srpskoj tradiciji. Njena uloga kao ćerke srpskog despota i kao supruge celjskog grofa je bila složena, ali je Katarina uspela da ostavi dubok trag u istoriji.
Katarina Branković je primer žene koja je kroz svoje delovanje, kako kroz politiku tako i kroz kulturu i veru, bila važan faktor u očuvanju srpske tradicije i identiteta. Njena naručivanje Varaždinskog apostola i izrada mitre za Beogradsku mitropoliju su samo deo njenog nasleđa koje se čuva i poštuje i danas.
Kao kulturološki i istorijski značajna ličnost, Katarina Branković ostaje upamćena kao jedna od istaknutih žena srpske istorije, čije delo i doprinos treba da bude prepoznat i istražen. Njena veza sa kulturnim nasleđem i verskim vrednostima je inspiracija za buduće generacije da neguju svoje korene i čuvaju tradiciju.
