Narodni muzej Srbije predstavlja izuzetan eksponat na izložbi „S kraja na kraj Imperije. Put rimskog viteza“, koji je na neobičan način dospeo do naše nacionalne riznice. Radi se o spomeniku sa natpisom o karijeri Marka Ulpija, konjičkog oficira u rimskoj vojsci, koji je otkriven uz put ka deponiji „Vinča“ u leto 2020. godine, nakon čega je bio ukraden, ali je potom vraćen.
Ovaj mermerni blok ima zanimljivu istoriju, koristio se u različitim periodima pre nego što je otkriven kao spomenik Marku Ulpiju. Nakon izložbe, ovaj predmet će se naći na stalnoj postavci arheologije u Atrijumu Narodnog muzeja. Lokacija na kojoj je pronađen nije bila njegovo originalno mesto, već je došao sa prostora arheološkog nalazišta Ošljane, gde se nalazilo imanje rimskog veterana.
Autori izložbe, dr Adam Crnobrnja i mr Veselinka Ninković, sarađivali su sa stručnjakom Snežanom Ferjančić kako bi detaljno istražili i protumačili natpis na spomeniku. Marko Ulpije, rođen u Italiji, imao je uspešnu vojnu karijeru koja se odvijala na različitim teritorijama rimske imperije. Nakon vojne karijere, postao je visoki carski funkcioner u provinciji Dakija Apulensis.
Ovaj spomenik pruža dragocen uvid u život i karijeru Marka Ulpija, te doprinosi boljem razumevanju istorije rimskog carstva. Važno je istaći da je ovo jedinstven spomenik na prostoru Srbije i Evrope, te predstavlja važno kulturno dobro koje obogaćuje zbirku Narodnog muzeja Srbije.IllegalAccessException
Ova izložba oslikava važnost očuvanja arheološkog nasleđa i sprečavanja krađa arheološkog blaga. Mnogi spomenici nestaju svakodnevno, te je neophodno pooštriti regulative i zakone kako bi se očuvao kulturni i istorijski identitet jednog naroda. Saradnja sa stručnjacima i medijska pažnja mogu doprineti identifikaciji, pronalasku i vraćanju ukradenog arheološkog blaga.
Na kraju, važno je naglasiti da je otkriće i restauracija ovog spomenika predstavljaju veliki uspeh za Narodni muzej Srbije i celokupnu kulturnu zajednicu. Ovaj eksponat pruža jedinstveno svedočanstvo o životu i karijeri rimskog viteza Marka Ulpija, te doprinosi boljem razumevanju istorije i kulture rimskog carstva. Njegovo izlaganje na ovoj izložbi omogućiće posetiocima da se upoznaju sa jedinstvenim delom prošlosti i uživaju u lepoti i značaju arheološkog nasleđa.
