Na predstavljanju dva izdanja izdavača Lagune u knjižari Delfi, „Harizma cara Dušana – istorija i pamćenje“ Koste Nikolića i „Vizantijskog sveta“ Radivoja Radića, pored autora, o knjigama su govorili istoričarka prof. dr Katrina Mitrović i istoričar i urednik dr Nebojša Jovanović. Ova dva naslova donose nove uvide u srpsku i vizantijsku istoriju, pružajući čitaocima priliku da se bolje upoznaju sa ovim značajnim temama.
Knjiga „Harizma cara Dušana – istorija i pamćenje“ predstavlja prvu biografiju ovog značajnog srpskog vladara. Urednik oba izdanja, Nebojša Jovanović, naglasio je da do sada nije postojala biografija cara Dušana, što ovu knjigu čini izuzetno važnom. Nikolić, kao istoričar, koristi savremeni pristup u analizi života cara Dušana, gledajući kroz prizmu institucija Jugoslavije i pokušavajući da razjasni kako je Dušan vladao u 14. veku.
Prema Jovanoviću, car Dušan je bio vladar koji je objavio „Dušanov zakonik“, čime je postavio temelje pravnog sistema u tadašnjoj Srbiji. On je naglasio da su zakoni bili ključni u upravljanju carstvom, te da su sudije bile obavezne da sude prema zakonima, a ne prema ličnoj volji cara.
U vezi sa knjigom „Vizantijski svet“, Jovanović je istakao da je to prva knjiga koja se bavi svakodnevnim životom u Vizantiji. Prema njegovim rečima, Radićeva knjiga je pristupačna i razumljiva, što omogućava čitaocima da se upoznaju sa svetom Vizantije, koji je često nedovoljno poznat.
Nikolić je istakao da je car Dušan bio harizmatičan lider i najznačajniji srpski vladar, za vreme čijeg mandata je Srbija dostigla svoj najveći teritorijalni obim i postala deo vizantijskog sveta. On je vodio politiku osvajanja vizantijskih teritorija, nasleđujući strategije svojih prethodnika, posebno dede Milutina. Njegova pobožnost se ogleda u njegovim donacijama crkvi, a manastir Svetih Arhangela kod Prizrena predstavlja ključni simbol njegove vere i duhovnosti.
Radić je naglasio značaj vizantijske civilizacije, koja se često potcenjuje, i istakao da je ona jedna od najvažnijih civilizacija srednjeg veka. U svojoj knjizi, pokušao je da prikaže život običnog čoveka u Vizantiji, što je ključno za razumevanje tog perioda. On je ukazao na to da je vizantijska civilizacija bila dinamična i da se menjala u skladu sa izazovima vremena, a ne kruto ostajala na mestu.
Katrina Mitrović je primetila da su Nikolić i Radić izuzetno zanimljivi autori koji su u stanju da pišu pristupačno i zanimljivo. Ona je pohvalila Radićev pristup, koji ne doživljava Vizantiju kao monolitnu celinu, već je prikazuje kao kompleksnu i dinamičnu civilizaciju. Takođe, istakla je da su slikoviti opisi u Radićevoj knjizi takvi da čitaoci ne mogu da je ispuste iz ruku.
Mitrović je kritikovala nedostatak percepcije lika cara Dušana u srpskoj istoriografiji, naglašavajući značaj Nikolićeve knjige koja doprinosi razumevanju šta je Dušan predstavljao za srpski narod, posebno u kontekstu istorijskih promena. Njegovo hrabro zaranjanje u srednji vek, uprkos izazovima koje donosi, čini njegov rad značajnim i relevantnim.
Obe knjige otvaraju nova pitanja i pružaju uvid u složene aspekte srpske i vizantijske istorije, čime doprinose boljem razumevanju ovih važnih tema u obrazovanju i istraživanju. S obzirom na sveobuhvatnost i pristupačnost ovih radova, čitaoci će imati priliku da se bolje upoznaju sa bogatom istorijom koja ih okružuje, što može biti inspiracija za dalja istraživanja i učenje.
