Tokom 2022. godine u Srbiji je sklopljen 32.821 brak, što je za 2.987 brakova manje nego 2011. godine. Sa druge strane, beleži se porast broja razvoda, pa je tako 2022. godine bilo 9.813 razvoda, odnosno za 1.562 više nego 2011. godine kada je razveden 8.251 brak, navela je Gordana Bjelobrk, načelnica Odeljenja za demografiju Republičkog zavoda za statistiku (RZS) za Tanjug.

Prema podacima, prosečna starost pri zaključenju braka za mladoženje iznosila je 34,1 godinu, a za neveste 31,1 godinu, a najveću prosečnu starost prilikom sklapanja braka imaju parovi u beogradskom regionu dok u Šumadiji i zapadnoj Srbiji imaju najmanju.

Bjelobrk je istaknula da se prema broju sklopljenih brakova u odnosu na broj stanovnika najbolje „rangirao“ beogradski region, Šumadija i Zapadna Srbija sa 5,1 odsto, dok je najniža stopa zabeležena u južnoj i istočnoj Srbiji sa 4,5 odsto.

Najveći broj razvedenih brakova trajao je do četiri godine, dok je svaki peti brak trajao od pet do devet godina. Najmanja stopa razvoda zabeležena je kod brakova koji traju između 20 i 24 godine.

Prema podacima iz 2022. godine, 277.140 osoba živi u vanbračnim zajednicama, a 76.238 se odlučilo za potomstvo u vanbračnoj zajednici.

Docent na odeljenju za sociologiju na Filozofskom fakultetu u Beogradu, Milica Vesković Anđelković je ocenila za Tanjug da ovakvi podaci ne iznenađuju, budući da su alternativne forme partnerstva u odnosu na brak postale opšte prihvaćene. Ona smatra da je porast broja razvoda očekivan, te da je u periodu pandemije korona virusa broj venčanja pao, a zatim 2021. godine porastao, ali da taj trend nije nastavljen tokom 2022. godine.

Sagovornice Tanjuga su saglasne oko toga da Srbija stoji bolje po pitanju stope sklopljenih brakova, ali i razvoda, u odnosu na zemlje Evropske Unije, dok su u poređenju sa zemljama regiona procenti na gotovo istom nivou. Bjelobrk je istakla da stopa zaključenih brakova na 1.000 stanovnika u Srbiji iznosi oko 4,8 odsto, u Crnoj Gori je 5,2 odsto, a u Hrvatskoj 4,6 odsto. Takođe, stopa razvedenih brakova u Srbiji iznosi 1,4 odsto na 1.000 stanovnika, dok u EU iznosi 1,7 odsto na 1.000 stanovnika.

Vesković Anđelković je istaknula da će se procenat onih koji stupaju u brak u budućnosti verovatno smanjiti, jer postoje alternativne forme partnerstva u odnosu na brak i da su one jedan od uzroka smanjenja broja brakova. Ona je takođe naglasila trend manjeg rađanja kao i demografsku slika koja ukazuje na sve starije stanovništvo, a uspešne evropske zemlje prošle kroz demografsku tranziciju i proces prihvaćanja istih vrednosti i postale su deo tog trenda.

U zaključku, Srbija pokazuje značajno smanjenje broja sklopljenih brakova i porast broja razvoda tokom 2022. godine, te se očekuje dalji pad stope sklopljenih brakova i trend manjeg rađanja u budućnosti. Ovi trendovi su deo procesa demografske tranzicije i prihvatanja alternativnih formi partnerstva u odnosu na brak.