Sto godina od rođenja Zuzane Halupove, proslavljene umjetnice naive, obilježava se u februaru. Kovačica, njeno rodno mesto, može dočekati ovaj jubilej sa velikim priznanjem – upisom naivnog slikarstva iz Srbije na Uneskovu listu svetske kulturne baštine.
Naivno slikarstvo iz Kovačice je poznato po prikazima života na selu, često iz ličnog iskustva ili sećanja starijih. Slike su prepoznatljive po živopisnom koloritu i pričama koje se kriju iza svake slike.
Klara Babka, jedna od umetnica, objasnila je simboliku slike koja prikazuje dolazak proleća. Visibabe su simbol proleća, dok su komšinice u slici izrazile radost i tugu jer dolazak proleća znači da su godinu dana starije.
Pavel Babka, vlasnik Galerije „Babka“, ističe sliku Eve Husarikove koja prikazuje devojčicu koja prvi put ide sama u crkvu. Slika je puna simbola, poput crvenih obraza koji simbolizuju zdravlje i čisto čelo koje predstavlja čistu misao.
Zuzana Halupova, poznata kao Mama Zuzana, učinila je naivno slikarstvo iz Kovačice svetski poznatim. Iako su na početku ovog žanra slikali samo muškarci, Halupova je postala ikona ovog stila sa dečijim licima kao inspiracijom.
Halupova je imala preko 80 samostalnih i 250 kolektivnih izložbi širom sveta. Njena dela su izlagana u svim svetskim metropolama, a posetili su je i mnogi poznati ljudi. Iako se ne seća imena i brojeva, Halupova je uvek bila otvorena za sve posetioce.
Učenici osnovne škole u Kovačici, koju je pohađala i sama Halupova, stvaraju radove inspirisane njenim delom „Prvi dan škole“ u čast ovog jubileja. Možda će među njima biti novih umetnika naive iz Kovačice.
Nakon Halupove i Martina Jonaša, slovačko naivno slikarstvo nastavilo je da se razvija uz umetnike poput Pavla Hajka i Vieroslave Svetlik. Njihova dela, zajedno sa slikama još šezdesetak umetnika, mogu se videti u Galeriji naivne umetnosti, prvoj seoskoj galeriji u bivšoj Jugoslaviji.
Nakon godina truda, slovačko naivno slikarstvo iz Kovačice može se naći na Uneskovoj listi nematerijalne kulturne baštine. Pavel Babka, galerista koji promoviše kovačičke naivce, nada se dobrim vestima početkom decembra.
Kovačica i slikari kovačičkog naivnog slikarstva su nešto novo u istoriji naivne umetnosti. Njihova umetnost pomaže da se manjinski jezik lakše razume i prihvati od strane većine, što ih čini prepoznatljivima širom sveta.
